De tandem Bernard & Gilberte
1917. Louis Vandenberghe was 14 toen hij geduldig wachtte tot zijn moeder boodschappen ging doen om dan de gordijnen van de living open te trekken en een fiets te koop te etaleren achter het raam. Het was zijn manier om ‘in den duik’ een centje bij te verdienen.
‘Hoe hij aan die fiets gekomen was, weet ik niet zeker’, zegt zijn dochter Gilberte. ‘Waarschijnlijk via een grossier in Oostende. Hij ging met zijn fiets een andere fiets halen en nam zijn koopwaar op zijn schouder mee naar huis in Bredene. Zodra zijn moeder weg was, zette hij die fiets voor het raam. Zo is hij in de fietsenhandel gerold.’
De eerste verhuurder van Bredene
Louis begon in 1930 zijn eigen fietsenwinkel op Bredene-Sas en kocht in 1937 een stukje grond in de straat vlak achter de duinen. Daar konden toeristen fietsen of een billenkar huren die Louis zelf in elkaar gezet had. Gilberte: ‘De billenkarren die hij maakte, hadden vooraan één wiel en achteraan twee, met midden in die driehoekstructuur een zitbank voor twee personen. Over de billenkar zat een metalen carrosserie, altijd rood geschilderd. Het was een tijd waarin vrouwen lange rokken droegen. Ik hoor het mijn pa nog zeggen: “Ja, hun rok is weer tussen de ketting gedraaid.”’
De Tweede Wereldoorlog verplichtte Louis om zijn zaak aan zee te sluiten, maar in 1947 ging hij weer open en een paar jaar later werd de zaak helemaal vernieuwd. ‘Sindsdien bestond de winkel uit twee delen: aan de linkerkant een grand bazaar waar mijn moeder speelgoed en strandspullen verkocht, en aan de rechterkant de fietsen- en billenkarrenverhuur. De billenkarren stonden aan de overkant van de straat uitgestald, maar dat zorgde voor problemen met de politie. In 1955 kocht Louis nog een stuk grond wat verderop in de straat. Daar zette hij een grote garage op en hij kon de billenkarren uitstallen voor de deur.’
Opvolging verzekerd
Louis’ dochter Gilberte leerde haar man Bernard kennen in Sint-Kruis. Bernard Mestdagh groeide samen met zijn vier broers en zijn zus op in de kazerne van Brugge. Zijn vader was rijkswachter en toen was het de gewoonte dat het gezin van een rijkswachter in de kazerne woonde. Bernard kreeg er de microbe voor sleutelen aan auto’s en motoren te pakken. Hij deed als kind niets liever dan in de garage van de kazerne rondhangen en de rijkswachters die aan hun Harleys werkten het nodige materiaal aan te geven.
Nadat hij het nest verliet, werkte Bernard acht jaar als technisch tekenaar voor landbouwmachinebedrijf New Holland. Toen Louis Vandenberghe besloot om te stoppen met zijn fietsenwinkels, rolde Bernard als schoonzoon in 1974 in het billenkarrenvak. Sindsdien waren Gilberte en Bernard een echte tandem: Gilberte hield de bazaar open en Bernard deed de verhuring. Gilberte: ‘Het waren lange dagen. In het seizoen was de winkel open van 8 uur tot 22 uur. ’s Middags en ’s avonds stuurde ik een van mijn jobstudenten met een potje warm eten of boterhammen naar Bernard. Als Bernard rond 22 uur zijn deuren sloot, was het werk nog niet gedaan.’ Bernard: ‘Dan begon ik aan de herstellingen, want ja, dat moest ook gebeuren. De één had er een wiel af gereden, de ander had frontaal op een ander karretje gebotst. In het seizoen lagen we niet voor 2 uur ’s nachts in ons bed.’
Door zijn voorliefde voor motoren heeft Bernard naast fietsen en billenkarren ook altijd brommers en motorfietsen verhuurd. Het verplichtte hem om streng te zijn voor zijn klanten, en daarvoor kwam zijn rijkswachtersbloed goed van pas: ‘Niemand kon een fiets, een motor of een billenkar huren zonder zijn identiteitskaart te tonen. Geen identiteitskaart, geen verhuur. Ik schreef alle gegevens over en toen de elektronische identiteitskaart ingeburgerd was, las ik de identiteitskaarten zelfs in op mijn computer. Ik moest echt streng zijn, anders werd er te veel gestolen en kwamen de overtredingen op mijn naam te staan.’
Wil je dit interview gebruiken voor jouw onderzoek? Stuur ons een mailtje.
Het verhaal van Gilberte en Bernard vind je nu ook in luistervorm via Spotify.
Terug naar het overzicht
