Dateren van beeldmateriaal

Beelden zijn zoveel waardevoller als je er ook heel wat randinformatie kunt over bewaren. Alleen al de datering van een foto of prentbriefkaart kan die foto meer betekenis geven. Maar hoe dateer je een beeldmateriaal waar geen jaartal op vermeld staat? Peter Eyckerman helpt je op weg met deze tips:

NOOIT OUDER DAN 1839. Een foto kan nooit ouder zijn dan 1839, anders heb je een zeldzaamheid van historisch belang ontdekt.
METAAL OF GLAS ALS DRAGER. Van 1839 tot ca. 1860 zijn de meeste commerciële foto’s niet op papier gemaakt, maar op metaal of glas en zorgvuldig ingekaderd. Foto’s uit die periode zijn eerder zeldzaam.
CARTE-DE-VISITE. De carte-de-visite was hét fotoformaat van de 19de eeuw, ze waren populair van ca. 1860 tot aan de Eerste Wereldoorlog. Een carte-de-visitefoto is een kartonnetje van ± 6×10 cm met naam en adres van de fotograaf, er is een dun fotopapier op gekleefd.
POSTKAART-ACHTERZIJDE. Foto’s met een postkaart-achterzijde dateren ten vroegste van rond 1900. Ze werden vooral populair vanaf ca. 1910.
AFMETING ALS INDICATIE. De afmetingen van cartes-de-visite en postkaartfoto’s geven een indicatie voor datering. Download de meethulp op https://spoorzoeker.petereyckerman.be/oude-fotos-dateren/
GEKARTELDE RAND. De typische witte gekartelde rand rond zwart-witfoto’s was populair tussen 1930 en 1960.
FOTOGRAAF. Als je de naam van de fotograaf op de foto terugvindt dan kan je opzoeken wanneer hij actief was. Voor fotografen tot 1914 gebruik je daarvoor de Directory of Photographers in Belgium, een online databank van het FoMu in Antwerpen. Later ben je aangewezen op o.a. adres- en telefoonboeken.
PERSOONSIDENTIFICATIE. Om personen te identificeren vertrek je van een zo nauwkeurig mogelijke fotodatering en van een leeftijdschatting van de persoon op de foto. Kijk dan in je familiekring wie er wel en niet in aanmerking komen gezien hun geboortedatum.
GELEGENHEID. De gelegenheid voor de foto achterhalen (huwelijk, communie, …) is een hulp voor identificatie, leeftijdschatting en nauwkeuriger datering. Het zijn vaak gelegenheden waarvan de datum gemakkelijk te achterhalen valt of die op een vaste leeftijd gebeurden. Dan kan je zien of die gegevens kloppen met de fotodatering en de geschatte leeftijd.
VOLLEDIGE PLAATJE. Baseer je nooit op slechts één aanwijzing om een foto te dateren, gebruik zo veel mogelijk verschillende elementen (afmetingen, type foto, afdrukprocedé, mode, fotograaf, fotopapier, stijl, gelegenheid, identificatie, …). Het gehele plaatje moet kloppen.

Deze Gouden Tips werden samengesteld door Peter Eyckerman in het kader van ‘Op de koffie bij Kusterfgoed 2018’.

Terug naar het overzicht